اخلاق معیشت،دغدغه این روزهای نخبگان اجتماعی
“خانه خشتی”: یکی از مسائلی که همیشه کارشناسان حوزه اجتماعی برآن تاکید ویژه دارند، رعایت اخلاق معیشتی است چرا که به باور این دست از صاحب‌نظران، رعایت اخلاق معیشت به طور ملموسی در فضای کلی جامعه قابل درک خواهد بود. آن‌چنان که این موضوع مانند یک اپیدمی فراگیر هم می‌تواند باعث رونق جلوه‌های مثبت اجتماعی شود وهم در صورت عدم پایبندی جامعه می‌تواند زمینه‌های ظهور تدریجی نکات منفی اجتماعی را فراهم آورد.
باید به این مسئله هم توجه داشت که جامعه ایرانی به دلیل برخورداری از نیروی جوان در معرض آسیب‌های جدی‌تری قرار دارد چرا که همیشه اشتغال جوانان با مسائلی رو به رو بوده که به هر حال بدون هدایت درست توسط کارشناسان غیرقابل حل است.
دکتر منوچهر سرابی،استاد دانشگاه وجامعه شناس می‌گوید:علاوه بر شرایط فعلی در سالهای آینده موج اشتغال جوانان هم در راه است.درواقع روز به روز ما شاهد حضور بیشتر جوانان در عرصه‌های مختلف خواهیم بود وهمین مسئله لزوم توجه به نهادینه کردن فرهنگ معیشت را در بین این قشر مهم جامعه ضروری می‌سازد.
این استاد دانشگاه هم‌چنین با اشاره به این‌که به طور معمول وبه دلیل تب مدرنیته جوانان علاقه زیادی به پیمودن راه چندین ساله در عرض مدت کوتاهی دارند براین مسئله تاکید می‌کند که باید این مسئله برای جوانان فرهنگ‌سازی شود که صرف کار کردن وبه دست آوردن روزی حلال خود موضوعی ارزشمند است وجمع آوری وپس انداز در کنار این مسئله معنا پیدا می‌کند.یعنی به طور مشخص برای آن‌ها باید این موضوع نهادینه شود که کسب روی حلال و به طریق برجسته‌تر رعایت اخلاق معیشت، مهم‌تر از پس‌انداز است.
منوچهری در کنار اشاره به این موضوع، براین مسئله هم تاکید می‌کند که برای ایجاد شرایط باید به جوانان شخصیت داد.به این صورت که نباید به آنان این موضوع را به گونه‌ای القا کرد که همه هویت آن‌ها محدود به مقدار دارایی‌شان استچرا که دراین صورت خواه ناخواه جوانان به سمت کسب روزی سریع می‌روند وبه این صورت اخلاق معیشت فراموش می‌شود.
صحبت‌های این جامعه شناس در شرایطی مطرح می‌شودکه برخی دیگر از صاحب نظران در این حوزه از اخلاق معیشت به عنوان یک موضوع سرایتی نام می برند چرا که به باور آن‌ها رعایت این موضوع مانند یک موج است که هم می‌تواند فضای جامعه را به سمت رعایت این مسئله سوق دهد وهم در صورت عدم رعایت آن،در جامعه با موجی روبه رو خواهیم بود که حاصلش گسترش بی‌اخلاقی معیشتی خواهد بود.
منچهر سرابی دراین زمینه با به میان کشاندن بحث همیشگی روزی حلال بر این موضوع تاکید دارد که وقتی در جامعه این بحث مورد نظر قرار نگیرد درآن جامعه بنیانهای اخلاقی به تدریج سقوط خواهد کرد.چرا که بحث اخلاق معیشت خود سر مجموعه ای از مباحث اخلاقی است که می تواند در بسیاری از مسائل مختلف تاثیر گذار باشد.
در همین زمینه این استاد دانشگاه چند محور را در راستای نهادینه کردن اخلاق معیشی مورد توجه قرار می دهد:
۱-تبلیغات گسترده برای ایجاد دغدغه درمیان قشر جوان از طریق رسانه های فراگیر
۲-سوق دادن فضای جامعه به سمتی که درآن انسان محوری واخلاق رفتاری، بنیان اصلی تمام رویکردهای اجتماعی باشد.
۳-هشدار به کلیت جامعه درباره تبعات زیر پاگذاشتن اخلاق معیشتی وآسیبهای آن برای کل شهروندان!
این موضوعات در حالی مطرح می شود که جامعه ایران به توجه به گسترش ورشدی که از ابعاد مختلف آن هم در عصر ارتباطات می کند نیاز بیشتری به مباحث اخلاقی این چنینی پیدا کرده وهمین مساله بسیاری از پژوهشگران حوزه اجتماعی را به این سمت کشانده که از طریق رسانه های فراگیر بیش از گذشته اطلاع رسانی کنند.
اطلاع رسانی که در سالهای گذشته بیشتر به فضای آکادمیک وعلمی محدود شده بود ومانند امروز در فضای رسانه ها مطرح نمی شد.
رضافرخی