کارشناسان از ضرورت پیوند عمیقتر این دو مؤلفه میگویند
به گزارش “خانه خشتی”:بحث کاهش هزینههای اجتماعی و فرهنگی از طریق رسانههای فراگیر همیشه یکی از موضوعاتی بوده است که کارشناسان علوم انسانی برآن تأکید میکردهاند، به ویژه که در مسئله آسیبهای اجتماعی و خانواده این مسئله یعنی حضور رسانهها و انتقال پیامهای گوناگون اهمیت بیشتری یافته است آنچنان که برخی این موضوع را از مسائل میان رشتهای بین ارتباطات و جامعه شناسی عنوان میکنند.
دراین میان به نظر میرسد که تأکید کارشناسان بر بهرهوری افزونتر از رسانه ملی در این زمینه روز به روز بیشتر میشود، به گونهای که میتوان از جدیدترین پیشنهادهای کارشناسان دراین موضوع را تشکیل و برگزاری کارگاههای خانواده در تلویزیون دانست؛کارگاههایی که به باور کارشناسان حوزه جامعهشناسی وحوزه ارتباطات هم به نفع خود جامعه خواهد بود و هم وجه تخصصیتری به رسانه ملی میدهد.
حاکمان قلب جامعه حلال مشکلات میشوند
دراین زمینه علی فرهادی، استاد دانشگاه و جامعهشناس، براین مسئله تأکید میکند که در عصری که رسانه بر قلب جامعه حکومت میکند باید مشکلات جامعه را هم از دریچه رسانهها حل کرد. این استاد دانشگاه در ادامه میافزاید: بخش قابل توجهی از اساتید امروز حوزه جامعهشناسی براین باورند که در صورت برنامهریزی میتوان از رسانه ملی به عنوان بهترین ابزار برای بررسی و حل مشکلات جامعه و خانواده بهره برد. در واقع وقتی چنین مسائلی وارد جزئیات میشود و طرحی همچون برگزاری کارگاه خانواده مطرح میگردد این مسئله به ذهن متبادر میشود که رسانه ملی یک پتانسیل فوقالعاده دراین زمینه است. همانگونه که یک رفتار ناپسند اجتماعی مانند موج در جامعه بحران ایجاد میکند، جامعهشناسان میتوانند از طریق قدرت فراگیر رسانه ملی موج آگاهیبخشی در مقابل این امراض اپیدمیگونه اجتماعی ایجاد کنند.
همچنین این استاد دانشگاه در پاسخ به این سؤال که دقیقاً منظور از «کارگاه خانواده تلویزیونی»چیست ؟به سابقه نیمهکاره این موضوع در برنامه سیمای خانواده اشاره میکند و میگوید: چند سال پیش در سیمای خانواده و برنامه تصویر زندگی به صورت ناقص و کمرنگ شاهد چنین چیزی بودهایم. اما موضوع مدنظر ما برنامههای کلانتر و منظمتری است تا طی آن هم بتواند با عمیقتر شدن روند بررسی، ریشههای مسائل و دغدغهها کشف شود و هم راهحلها به خانواده ارائه گردد.
در واقع این کارگاههای آموزشی باید چیزی بیشتر از کلاسهایی باشد که در بیرون برگزار میشود و برخی شهروندان طبقه بالا برای شرکت درآن هزینه پرداخت میکنند چراکه کارشناسان حوزه جامعهشناسی دراین برنامهها به دنبال بررسی مشکلات و ارائه راهحل به کل جامعه هستند. از طرف دیگر این برنامه میتواند برای مدیران که تخصصی در حوزه جامعه شناسی و راهحلها ندارند بسیار مفید باشد.
کارگاهی با نتیجه برد –برد برای رسانه ملی
فرهادی در ادامه از یک بسته چند وجهی دراین باره سخن میگوید و بر این مسئله تأکید دارد که این کارگاههای جامعهشناسی در رسانه ملی چندین وجه باید داشته باشد، به نحوی که ابتدا مشکلات شناخته شود، سپس برای خانواده ریشهها و نکات منفی مطرح گردد و آنگاه است که این کارگاهها باید به سراغ راه حلها و آموزش خانواده بروند. این کارشناس حوزه اجتماعی علاوه برطی این مراحل پروسهبندی شده میگوید:به عنوان نمونه بسیاری از مشکلات و بزهکاریها ناشی از طرد شدن فرزندان از فضای خانواده است و این مسئله به نوعی آغاز کننده آن بزهکاری اجتماعی محسوب میشود. در اینجا نیاز خواهد بود که در فضایی مانند این کارگاههای تلویزیونی به طور کامل و آسان فهمی برای خانواده نحوه برخورد با فرزندان در موقعیتهای مختلف شرح داده شود تا بتوان جامعه را از چنین آسیبهایی دور نگاه داشت.
پیش به سوی سیاست زدایی و اجتماعی شدن
پیام بخشی، کارشناس حوزه ارتباط با اشاره به اینکه «کارگاههای خانواده و جامعه» در رسانه یک فرصت مناسب برای شبکههای مختلف تلویزیونی است براین مسئله تأکید دارد که در جهان امروز، تمام رسانههای حرفهای سعی در ایجاد ارتباط ذهنی با کف جامعه دارند چراکه آنها به خوبی از این مسئله که همزمان با ارائه رسانهای نخبه جامعه هم رشد کند آگاه هستند و به همین دلیل به سمت انواع و اقسام برنامههای اجتماعی روی میآورند. در واقع برگزاری چنین کارگاههایی در هر رسانهای میتواند آن را از سیاستزدگی و غرق شدن محض در مسائل سیاسی نجات دهد. به واقع این مسئله یعنی فرار رسانهها از سیاست و اکتفا به آن در شبکههای تخصصی روز به روز در حال گسترش است. این در شرایطی اتفاق میافتد که درآن سوی ماجرا رسانهها هر روز بیش از هر زمان دیگری به سوی اجتماعسازی وتولید محصولات اجتماعی گام بردارند.
صحبتهای بخشی درباره این مسئله در حالی بیان میشود که تمام کارشناسان حوزه رسانه بر این مسئله یعنی فرار از غرق شدن در فضای سیاسی و لزوم راهاندازی چنین برنامههای اجتماعی توافق دارند و حتی آن را از ملزومات امروز رسانه ملی میدانند.
دراین بین نباید از این مسئله هم غافل شد که بخش قابل توجهی از جمعیت ایران جوان است و این بخش جوان بیشترین مخاطب رسانه ملی را در سراسر ایران تشکیل میدهند؛ مخاطبانی که با برنامههای اجتماعی و فرهنگی به ویژه برنامههایی همچون «کارگاههای خانواده رسانه ملی» راحتتر ارتباط برقرار خواهند کرد که این مسئله در مجموع به نفع رسانه ملی تمام میشود.
رضافرخی