به گزارش خانه خشتی ، چند هفته تا پایان سال نمانده، رفسنجان در حال آماده شدن برای پذیرایی از میهمانان نوروزی است انچه که رسانه های شهرستان را در این اماده شدن سهیم می کند معرفی شهرستان رفسنجان، جاذبه های گردشگری رفسنجان و بناهای تاریخی آن است. قرعه اول ما عمارت باقری بود. عمارت باقری رفسنجان از ابهت نامش و نمای بیرونی اش بسیار فاصله دارد انچه که می نمایاند نیست یعنی الان نیست بنای تاریخی با قدمت بیش از ۸۰ سال زخم خورده بی تدبیری های امروز شده است. پیرو گزارش هفته نامه خانه خشتی کویر با عنوان «عمارت باقری گوشت قربانی چه کسی است» بر این شدیم تا به قولی که از آقای باقری صاحب این خانه گرفته بودیم مصاحبه مبسوطی با ایشان درباره این عمارت داشته باشیم تا ضمن اشنایی هر چه بیشتر شهروندان از این بنا به حرفهای ایشان نیز در جهت تنویر افکار عمومی گوش بسپاریم. با صاحب این عمارت هماهنگ کردیم تا مصاحبه در داخل این عمارت انجام شود تا بتوان گزارش تصویری نیز از آن تهیه کرد. در ادامه گفتگوی خانه خشتی با احمد باقری صاحب عمارت باقری در رفسنجان را می خوانید:
لطفا خودتان را معرفی بفرمایید:
احمد باقری هستم متولد رفسنجان خانوادتا از ۴۰۰ سال قبل جدمان حاج باقر در این منطقه سکونت داشتند . زمینها متعلق به پدر پدربزرگم بودند که یک باغ انگوری بوده است و ان باغ را داده بود به پدربزرگم.
راجع به عمارت باقری در رفسنجان توضیح دهید:
پدرم حدود ۸۵ سال قبل تصمیم گرفت خانه ای بسازد ان جوری که پدرم به من گفت مهندس ساخت این خانه یک المانی بوده است و معماران ان زمان این خانه را به این شکل ساختند .دو دسته استاد بنا از دو طرف شروع به ساخت کردند خانه قرینه است در ان موقع اب قنات برپا بود و پدرم اولین کسی بود که در رفسنجان درخت سرو و کاج را آورد و در خانه کاشت. درختهای میوه و تاج های تزئینی و گلهای مختلف هم درست شد. من سه ساله بودم که در قطب اباد و در خانه پدربزرگم زندگی می کردیم. این خانه چندین سال ساخته شده بود ولی پدربزرگم حاضر نمی شد نقل مکان کنیم. حدود ۶۲ سال قبل به این خانه آمدیم و چهار و پنج سال قبلش این خانه ساخته شده بود.تا اینکه موافقت کرد جا به جا شدیم . در این خانه سه میلیون اجر بکار رفته است هزار تایی پنج قران می گرفتند اینجا را می ساختند بند کشی آن رو برجسته است ۵ ساله بودم که نقاشان از اصفهان امدند و نقاشی را انجام دادند تمام رنگها رنگهای گیاهی است .اگر امروز ترمیم شوند با رنگهای شیمیای خواهند بود که دوام ندارند .
عمارت باقری چه زمان به ثبت ملی رسید؟
در زمان مسئول قبلی میراث فرهنگی رفسنجان اقای فتحی پور در سال ۸۳ عمارت باقری به ثبت ملی رسید.با من صحبت شد و هزار وعده و عید داده شد که ما این خانه را حفظ می کنیم خرجش می کنیم نمی گذاریم از بین برود .
چرا عمارت باقری به این روز افتاده است؟
در زمان ثبت ملی شدن، ساختمان کاملا سالم بود انتظار داشتیم میراث فرهنگی بیاید خرج کند و این کار انجام نشد و کم کم ترک ها ظاهر شد. بهشان زنگ زدیم همیشه با عکاس و فیلمبردار مدیرکل گروه بازدید می کردند به به و چه چه میزدند حیفه خراب بشود و از این حرفها ….هیچ خبری از آنها نمی شد .به تدریج ساختمان شروع به خراب شدن شد .اول ایوان پشت فروریخت بعد ایوانهای جلو شروع خراب شدن کرد .زنگ زدم امدند دیدند ولی هیچ اقدامی نکردند تا اینکه ایوانها فرو ریخت. به آنها گفتیم آجرهای ایوان قدیمی هستند اگر می توانید حفظ کنید اگر بازسازیش می کنید از همین آجرها استفاده شود .گفتند بودجه و پول نداریم خودتان این کار را بکنید برای اینکه ستونها فرو نریزند درختهای خشک شده را بریدیم پای ستونها گذاشتیم و میراث تا به امروز حاضر به هیچ هزینه ای برای بازسازی آن نشده است . از ما خواستند تفاهم نامه ای با انها امضا کنیم این کار را انجام دادیم گفتند بودجه ای در نظر گرفتیم این کار انجام نشد شما حساب کنید این نقاشیها که ۶۰ ساله روی دیوارها هستند الان امروز قدمتشان زیاد است تیکه تیکه دارند فرو می ریزند .از بین میروند و اگر خودمان شخصا در این خونه زندگی نمی کردیم صدردصد تا حالا این خانه پایین ریخته شده بود .
میراث فرهنگی معلوم نیست پولها را خرج چکار می کنند فرضا بر می دارند پولها روی پروژه ای که می گویند ۸۰۰ میلیون خرج دارد در حقیقت خرج پروژه دویست میلیون باشد مابقیشو خرج کاغذبازی می کنند. به هر بنایی که ثبت شده دولت بودجه ای می دهد حتی مقداری از این پول خرج این بنا نشده من نمی دانم چرا ؟
خانه حاج آقا علی در قاسم آباد را بخش خصوصی بر عهده گرفته و دولت هم کمک کرده و امروز شاهد بهره برداری از ان هستیم ، شما خودتان به عنوان بخش خصوصی نمی توانید کمک کنید ؟
خانه حاج باقر خرجش زیاد است. تعمیرش زیاد است هزینه اش نزدیک به سه تا چهار میلیارد خرج دارد از عهده شخص من به تنهایی بر نمی اید خانه حاج اقا علی در ان کسی زندگی نمی کرد .خانه ای بود محل معتادها شده بود جایی بود متعلق به کسی نبود میراث هم سالها اقدامی نکرد بعد اوقاف کار را در دست گرفت. خانه ما شخصی است اگر تقدیم کنم باید جای دیگررا دست و پا کنم. انها باید یا بخرند یا برنامه ای بگذارند اگر قرار است تعمیر و بازسازی شود باید سالیانه مثل کشورهای خارجی هزینه ای بپردازند .انها خیلی هم سختگیرند . این جا هیچکس به هیچکس نیست .
در دولت فعلی روی بناهای تاریخی و زنده نگه داشتن آنها تاکید می شود چرا به این خانه توجه ای نمی شود ؟
برای اینکه این خانه مال انها نیست این خانه می تواند ایده ال باشد. در بازدیدی مهندس طیاری از مسئولین میراث فرهنگی استان از این خانه گفتند زیرزمین سالم است این خانه را می توانیم مستحکمتر از گذشته بازسازی کرد .
من باید از این خانه بروم انها می گویند باید اینجا نباشم ، این ملک است در جای خوب شهر قرار دارد باید مالک را راضی کنند من نامه دارم خودشان نوشته اند وظیفه میراث است که نصف تا نصف در نگهداری این ملک کوشا باشند .ولی تا کنون به غیر از خرج خودم هیچ هزینه ای نکردند اگر باران امده تا کنون خودم کارگر آوردم. ایا دولت باید فرق کند ؟دولت یک سیستم است باید کار خودش را انجام دهند کار به رئیس این دولت و ان دولت نیست باید بودجه را درست تخصیص دهند .بگویند در این ده ساله یک ساله به این خانه اختصاص یابد .
مسئول فعلی میراث فرهنگی نظرشان راجع به این بنا چیست؟
دیدگاه رئیس میراث دیدگاه دلسوزانه ای دارد ولی نامه می نویسند به کرمان ولی عملی نمی شود اینهمه فیلم و عکس از خانه گرفتند چکار کردند .
آیا امکان اماده سازی عمارت باقری برای بازدید گردشگران در ایام عید وجود دارد؟
قبلا گردشگر خارجی و داخلی از این خانه با هماهنگی قبلی بازدید می شد، چند وقت قبل یک زوج خارجی امدند بازدید کردند افراد مختلف می ایند بازدید می کنند ما دلمان میخواهد مردم بیایند و ببیند و مردم باید بدانند مسئولین واقعا نقشی در نگهداری اینجا اجرا نمی کنند . برای بازدید از این خانه باید با هماهنگی کار انجام شود، این غیر از زحمت برای من چیزی ندارد کار دشواری است درامدزایی زیادی ندارد برای من مثلا برای ورودی این خانه چند میدهند. توریست های خارجی حاضرند هزینه بدهند. باید برنامه ریزی شود انهایی که قصد جذب گردشگر دارند بیایند مالک را راضی کنند اینجا را بخرند روی ان درامد بردارند یا اینکه وامهایی ارزان قیمت به من بدهند اینجا را بازسازیش کنم تبدیل به جایی چون رستوران و جایی که بتوان از ان استفاده کرد درامدزایی داشته باشد یا هتل باغ شود . اینکه بیاییم تعمیر کنم ده نفر یا صد نفر برای بازدید بیایند این درامد زایی نیست گفتند بیایید تفاهم نامه امضا کنید امضا کردیم گفتند بودجه نداریم .
اگر با درخواست وام شما موافقت شود حاضرید برای این بنا کاری کنید؟
وامی بدهند به طور صحیح و زیر نظر افراد متخصص بازسازی شود و ماندگار برای شهر شود .اگر نمی خواستم این خانه بماند ان را رها می کردم و میرفتم و تعمیرش نمی کردم .خانه قدیمی عمه ام به صورت مخروبه ای درامده است و خانه اقای علوی در همسایگی ما که ارزش فرهنگی داشت بود ولی انهم کسی نخریدش و خرابش کردند. حیف است این بنا که متعلق به این شهر باشد از بین برود .این بنای اگر موزه شود و چیز دیگر شود بهتر است خراب کردن این خانه چه فایده دارد . معتقدم افراد دلسوز در میراث فرهنگی هست ولی قدرتی ندارند یا علاقه ای ندارند میراث فرهنگی همراهی کنند کمک کنند . هر کاری در کشور انجام می شود متعلق به ماست نسل به نسل منتقل می شود علاوه بر اینکه اسم خوبی برای خودشان باقی می گذارد ارزشمند هم هست. امروزه دیگر ان استاد بنای قدیم را نداریم که چنین نقش و نگارهایی را بزند .حفظ بنا برای همه است .
به گزارش خانه خشتی ، این صحبتهای آقای باقری در حالی است که طبق ماده ۱۴ آیین نامه مدیریت، ساماندهی، نظارت و حمایت از مالکان و دارندگان اموال فرهنگی-تاریخی منقول مجاز، سازمان میراث فرهنگی و گردشگری خدمات کارشناسی، فنی و علمی لازم را برای حفاظت از آثار متعلق به اشخاص حقیقی یا حقوقی خصوصی ارائه خواهد کرد. اقدامات مرمتی و حفاظتی که با کارشناسی سازمان ضروری تشخیص داده شود، به هزینه دولت انجام خواهد شد و از مالک مطالبه عوض نمی شود.