مداح اباعبدالله الحسین(ع) در گفتگو با خانه خشتی مطرح کرد :
فاصله گرفتن از پیشکسوتان به شیوه نوکری مخلصانه عزاداران لطمه وارد می کند
مداح اهل بیت(ع) می گوید: فاصله گرفتن ما از پیشکسوتان و باتجربه ها و خاک خورده ها به شیوه نوکری مخلصانه ما لطمه وارد می کند.
به گزارش خانه خشتی ؛ فرارسیدن ماه محرم و ایام حزن و اندوه اهل بیت عصمت و طهارت(ع) بهانه ای شد که به سراغ یکی از مداحان رفسنجان برویم ؛حاج احمد بقال زاده متولد ۱۳۴۸ اهل رفسنجان است و از سن ده سالگی به نوحه خوانی روی اورده است وی پرورش یافته یک خانواده مذهبی است که پدر و مادر ایشان ارادت خاصی به خاندان اهل بیت داشته اند .
وی شروع کار خود را از هیات عباسیه( اولین هیات زنجیرزنی رفسنجان ) می داند با وجودآنکه شغلش مداحی است ولی سالهای زیادی است که در هیات عباسیه نوحه خوانی می کند و تاکنون از این هیات یک ریالی را هم دریافت نکرده است .
بقال زاده ۲۴ سال است که به شغل مداحی روی اورده است ،شاگردان زیادی را در زمینه مداحی تربیت نموده است و بعضا بسیاری از شاگردان وی به موفقیت هایی دست یافتند ، انچه در پی می آید حاصل گفتگوی خبرنگار خانه خشتی با وی می باشد ؛
بیوگرافی از خودتان معرفی کامل ؟
احمد بقال زاده هستم فرزند مرحوم حاج یدالله بقال زاده و مرحومه والده سیده فاطمه طباطبایی هم مدرس قران وروضه خوان امام حسین،همچنین پدرم افتخار نوکری خاندان اهل بیت (ع ) را داشت هم مادرم افتخار خدمت در کلاس های قدیمی قرآن داشت ایشان به عنوان استاد قرآن شُهره بود.
دارای یک فرزند دختر هستم و سه پسر که تماما افتخار خادمی آل الله نصیبشان شده است .
چی شده به مداحی روی آوردید ؟
قطعا در این زمینه هر چه دارم از لقمه حلال پدر و شیرپاک مادر دارم اما با توجه به استعداد و علاقه و پشتکاری که داشتم لطف خدا شامل حالم شد و به این هنر رو آوردم.
اولین هیاتی که در آن فعالیت داشتید ؟
قریب چهل سال است که نوحه خوان هیات عباسیه (اولین هیات زنجیرزنی رفسنجان به نام ابوالفضل)هستم از بچگی انجا فعالیت داشتم ،در تمام هیات های مرکز شهر در دهه محرم نوحه می خوانم تا کنون نان صداقتم را خوردم .
من از سال ۷۲ که کارم را شروع کردم قبلا مداحانی از اطراف و بیرون از شهرستان برای مداحی به شهرستان می آمدند طول سال اگر مراسمی بود مجبور بودند از یزد زنگ بزنند و مداح بیاورند ابتدا کارم را با شروع کلاس اغاز کردم و همه بچه ها را جمع کردیم، قدیم از کاشان ،یزد ،تهران و…مداح می آوردند ولی امروز دیگر کمتر کسی پیدا می شود که مداح از شهرهای دیگر بیاید ۲۰ سال پیش حساب کنید ۵۰ تا مداح از اطراف می آمد ولی الان شاید دو تا سه نفر بیایند .
از مداحی و رسالت مداحی برایمان بگویید؟
مقام معظم رهبری می فرمایند گاهی یک بیت شعر شما تاثیرگذارتر از یک ساعت سخنرانی یک سخنران است ،،پس مشخص می شود رسالت مداحی بسیار حساس و از اوجب واجبات است،کوتاهی در این امر جبران ناپذیر و تلاش در این امر برکاتی دارد که دوست و دشمن بر آن اذعان دارند.
به نظر شما آفت های مداحی های امروز در چیست ؟
بحث آفت شناسی بحثی بسیار ظریف و مفصله که پرداختن در یکی دو خط کار صحیحی نیست، یعنی ترجیح میدهم این پاسخ تخصصی را موکول کنم به داخل کانون ها و دورهمی های مداحان و ذاکران اهل بیت (ع) ،اما تنها چیزی که میتوانم به صورت کلی اشاره کنم اینه که فاصله گرفتن ما از پیش کسوتان ، باتجربه ها و خاک خورده ها به شیوه نوکری مخلصانه ما لطمه وارد می کند.
نظرتان در خصوص سبک هایی ک برخی مداحان می خوانند چیست ؟
الان تمام ذائقه ها تغییر کرده از سلیقه های مردم در آداب و معاشرت ها گرفته تا خوراک و پوشاک لذا نمی شود از مداحان انتظار داشت به همان سبک صد سال قبل برنامه اجرا کنند، البته باید مراقب باشیم بهانه ای دست مخالفان ندهیم .
تفاوت مداحی های امروز با قدیم ؟
به نظر من مداحی جدید پیشرفت زیادی کرده چون فرهنگ ها پیشرفت کرده سطح اطلاعات مردم افزایش پیدا کرده مداحان هم بیشتر از قبل اهل مطالعه شده اند،هر چند دوران قدیم هم برای خودش منشا برکاتی بوده و هست و امثال بنده هم هر چه داریم از قدیمی ها داریم.
نظرتان در مورد محتوی شعرهای امروزی چیست ؟و اینکه محتوی شعر باید چگونه باشد؟
اگر ما باور داریم مداح سرباز جنگ نرم است پس اسلحه اش میکروفن است باید با این میکروفن روشنگری کند راهنمایی کند و قطعا اسلحه بدون فشنگ هم کاربرد ندارد معتقدم اشعار پرمحتوا حکم فشنگ های این اسلحه را دارند.
در خصوص محتوی شعر ،هر چه شعر پرمغزتر و پرمحتواتر باشد اثرگذار تر است،ضمن اینکه شعر باید حرف داشته باشد یعنی محتوای شعر باید آموزنده باشد.
از آداب و رسوم قدیم مداحی اطلاعی دارید ب چه صورت بوده است ؟
چیزی که برای نسل ما از قدیم تعریف کردند خلاصه بوده در اخلاص،امکاناتشون نصف الان هم نبوده اما اخلاص و نیت های پاکشون باعث ماندگاری بوده،ارتباطشون با علما خصوصا با مراجع تقلید نزدیک بوده ،بدون بلندگو مداحی می کردند اما با همون شعرها و مداحی ها و امکانات ها، شاه از ایران فراری شد و دفاع مقدس به پیروزی رسید .
خدا رحمت کنه همه اونایی که از دنیا رفتند و خدا حفظ کنه همه قدیمی هایی رو که الان هستند و ما از دعاشون بهره می بریم.
نقش صدا و شعر خوب در مداحی تا چه اندازه تاثیر دارد؟
برخلاف افرادی که فقط اخلاص را رمز موفقیت میدانند معتقدم صدا و استعداد لازمه موفقیت یه مداح هستند،کنار هم قرار گرفتن صدای خوب و شعر پرمحتوا کاری می کند کارستان.
نظرتان در خصوص شور خوانی ؟
تخصص بنده در مرثیه سرایی و نوحه خوانی زنجیر زنی است اما معتقدم شورخوانی انقلاب بزرگی در شیوه عزاداری کشور راه انداخت،جوانان و نوجوانان زیادی را جذب دستگاه امام حسین (ع) کرد و به نظرم از نیازهای فعلی هیات های سینه زنی است.
شنیده ایم شما شاگردان زیادی در زمینه مداحی تربیت کردید بفرمایید شیوه اموزش به چه شکل است و تا کنون چند نفر زیر نظر شما امورش دیده اند؟
هر موقع جوانان و نوجوانان درخواست داشتند تجربیات خودم را در اختیارشون قرار بدم با کمال میل پذیرفتم و بعضا بعضی جوانان به موفقیت هایی هم دست یافتند و حالا نسبت به بنده لطف دارند و از کلمه استاد استفاده می کنند اما من به هیچ عنوان استاد یا معلم این راه نبودم که شاگردانی تربیت کرده باشم.
تاثیر مداحی بر زندگی شخصی و اجتماعی تان را بگید؟
شما جایی سراغ دارید کسی را که منتسب به امام حسین باشد و در جامعه مورد لطف مردم قرار نگرفته باشد؟ چه برسه به ما مداحان که همیشه مورد محبت مردم بوده و هستیم،بنده احساس میکنم خیلی تحت نگاه های مردم قرار داریم و باید در جامعه به شدت مراقب حرکات و سکنات خود باشیم
ایا درسته مداحان مشهور در مناسبتهای مذهبی رقم های کلانی به عنوان دستمزد می گیرند اگر صحیح است این شیوه بار منفی بر جامعه نخواهد داشت ؟
به صورت کل چنین چیزی نیست ،اما بله بعضی مداحان را میشناسم که به این طریق فعالیت می کنند ،اون چیزی که قابل ذکر است اینه که اصولا متولیان فرهنگی خودشان نسبت به هدیه مداحان تصمیم می گیرند و به جهت علاقه شان به مداح ، هدیه زیادی در نظر می گیرند،ما هم نباید فراموش کنیم که اکثر مداحان تمام فرصت زندگی خود را در زمینه مطالعه و مقدمات محتوایی مداحی خود صرف می کنند و حقشان است که هدایایی نفیس تقدیمشان شود.
در خصوص کمک هزینه هایی که از طرف سید صادق شیرازی به برخی هیات ها داده می شود ایا کمک ها در مورد رفسنجان هم هست؟
شخصا اطلاعی نسبت به کمک هایی که به مجموعه های فرهنگی میشه ندارم.
سخن پایانی؟
با توجه به بحران های اقتصادی امیدوارم مردم عزیزمان در آستانه ماه محرم و صفر یاری رسان برنامه های فرهنگی و مذهبی باشند و همچنین ازپایگاه اطلاع رسانی خانه خشتی متشکرم که وقتتشان رو در اختیار بنده قرار دادند.
گفت وگو :منیژه نوروزی
