پای صحبت پیرغلام حسینی با خانه خشتی؛
مداح باید از دل بخواند / اخلاص مداحی های قدیم دیگر نیست
احمد نژاد قلی ۷۰ سال سن دارد از پیر غلامان حسینی است، همانها که از بچگی صدایشان جان میداد برای آشنایی با امام حسین (ع) و راه و مقصودش…
به گزارش خانه خشتی، از پیر غلامان حسینی است، همانها که از بچگی صدایشان جان میداد برای آشنایی با امام حسین (ع)، راه و مقصودش، حالا هم با گذشت سالها و با وجود اینکه پاهایش حرکت ندارد و با واکر راه می رود هنوز هم عشق به اهل بیت(ع) را میتوان در صدایش شنید.
اهالی منطقه داوران رفسنجان یادشان نرفته که روزگاری با طنین نوای پیرغلامی از نوکران آستان اباعبدالله الحسین(ع) به عزاداری خاندان پیامبر(ص) می پرداختند، هنوز یادشان نرفته که بچههای هیئت بیت الزهرای رفسنجان به عشق و نفس او گرد هم جمع میشدند و ارادتشان را به امام حسین(ع) ثابت میکردند.
حاج احمد نژاد قلی ۷۰ سال سن دارد ، بازنشسته آموزش و پرورش است، از همان کودکی پای منبر امام حسین (ع)بوده است، مشوقش پدر و مادرش بودند، نوحه خوانی را از شش سالگی یاد گرفته و اولین نوحه را در اجتماعات سینه زنی روستای داوران رفسنجان در سال ۴۷ خوانده است، به نوحه خوانی علاقه زیادی داشته و با وجود اینکه قریب هفت سال است که با واکر راه می رود ولی بازهم به عشق امام حسین (ع) نوحه سرایی می کند.
حاج احمد نژادقلی در گفتگو با خانه خشتی ازخاطرات نوحه سرایی اش می گوید: مرحوم پدرم ۴۰ سال در خانه اش شبهای پنج شنبه هفته خوانی داشت، ذاکری را دعوت می کرد و منبر می رفت، هشت برادر بودیم و شش نفر از ما نوحه خوانی می کردیم، پدر به ما قبل از منبر دستور می داد که نوحه بخوانیم.
وی ادامه می دهد: در زمان رحلت امام (ره) در هیئت بیت الزهرای رفسنجان ده روز که مراسم رحلت امام برگزار بود، من در رثای امام خمینی(ره) نوحه می خواندم، در چهلم امام(ره) در حضور مقام معظم رهبری نوحه سرایی کرده ام، در جماران در حرم امام(ره) و همچنین در محل انفجار حزب جمهوری در زمان نخست وزیری شهیدان باهنر و رجایی نوحه سرایی کردم قریب ۱۶ سال در هیئت بیت الزهرا رفسنجان هم مداحی کردم، قدیم ها در رفسنجان مداحی نبود در شهر انار و کشکوئیه ،نوق و زرند و…هم مداحی کردم، ۱۴ سفر به عنوان مداح و مدیر همراه گروه ها به کربلا رفتم و مدیحه سرایی کردم.
حاج احمد نژاد قلی معتقد است در گذشته اخلاص بیشتر و دلها آماده تر و ساده تر بود.
وی در خصوص سنت ها و آیین های عزاداری ماه محرم در گذشته اینچنین برایمان گفت: در قدیم بلندگو نبود، در روستای داوران یک گوش ماهی که به سفید ماهی مشهور بود و افراد خاصی در آن فوت می کردند که صدایش تا فرسنگ ها می رفت، شب اول محرم که می شد، یکی طبل و دیگری سفید مهره را برمی داشتند و با حضور در کنار قدمگاه حضرت علی (ع) که معروف به شفاخانه است (از آن جهت شفاخانه می گفتند که پیر افلیجی در زمان حیات پدرم در آنجا شفا یافته بود ) اعلام می کردند که ماه محرم شروع شده است.
خیلی ها در این مراسم شرکت می کردند برخی با چراغ دستی و برخی دیگر چراغ توری روشن می کردند و می آمدند همه پای منبر روضه می نشستند، در روستای داوران سه حسینیه یکی بالای ده، یکی وسط ده و یکی پایین ده بود از شب سوم ماه محرم رسم این بود که هیئت های عزاداری از دو طرف با چراغ توری و خواندن این ذکر “حسین فدای این تن بی سرت مادر، فدای قد و قامت اطهرت مادر ” حرکت میکردند و وقتی به هم می رسیدند بصورت متحد عزاداری میکردند.
نژاد قلی می گوید: روز و شب عاشورا ذکر ها عوض می شد، پیرمردها و پیرزن ها که این صداها را می شنیدند بر سوگ امام حسین (ع) اشک می ریختند ولی امروزه رسم ها فرق کرده برخی نوحه می خوانند ولی آن شور و اخلاص قدیم دیگر نیست.
وی می گوید: تا مداح و روضه خوان درک و احساس نکند که چه چیزی می خواند بر شنونده تاثیر ندارد، اول خود مداح، باید از دل و اخلاص بخواند تا بتواند بر روی مستمع تاثیر بگذارد.
این مداح قدیمی می گوید: جوانان امروزی با روش های جدید عزاداری می کنند و اشک می ریزند ، در این میان باید اخلاص باشد و همچنین منبع کتاب و نوحه ای که مداح انتخاب می کند باید مهم و صحیح باشد.
وی ادامه می دهد: شور حسینی خوب است با توجه به اقتضای زمان جوانان را جذب می کند مداحان جدید جلسه هفتگی دارند برخی نوحه ها هم نوحه های پرمحتوایی هستند در شنونده تاثیر زیادی دارد.
از احمد نژاد قلی در خصوص لباس هایی که قدیم در عزاداری می پوشیدند پرسیدیم که اینطور گفت: لباس های قدیم برای عزاداری اباعبداللله الحسین (ع) معمولا پیراهن بلندی بود و محلی برای سینه زدن جلوی سینه شان چاک می زدند، وقت سینه زدن بازش می کردند و سینه می زدند .
وی اخلاص در کار مداحی را مهم دانست و در توصیه به مداحان جوان اینچنین گفت: مداح نباید از روحانیت بریده شود باید با روحانیون اصیل و متدین ارتباط داشته باشد و پای منبرهای امام حسین(ع) باشد چراکه این منبرها برکت و نورانیتی دارد که انسان را آماده می کند.
از منبر امام حسین(ع) فاصله نگیرند با علما همنشینی کنند، از نماز غفلت نکنند نماز را بر همه کارها مقدم بدارند، آن آقایی که افتخار نوکریش را داریم ظهر عاشورا در بحبوحه جنگ در گودی قتلگاه نماز خواند و از این فریضه غافل نماند، اگر می خواهید پیرو خط آن امام باشید باید از راه او پیروی کنید، واجبات را انجام دهند، امر به معروف و نهی از منکر کند و اخلاص داشته باشند انشالله امام حسین هم کمک شان کند.
این مداح قدیمی در سخنانش به برگزاری باشکوه پیاده روی اربعین حسینی نیز اشاره کرد و گفت: با توجه به تبلیغات سوء دشمنان دین اسلام، مهمترین پیام اربعین ایجاد وحدت است و پیاده رویی اربعین تجلی وحدت در امت اسلامی است، حضور ۲۰ میلیونی مردم جلوه ای از دین اسلام است اگر افرادی که در پیاده رویی اربعین شرکت می کنند با اخلاص و با هدف شرکت کنند، ارزش و قیمت دارد.
احمد نژاد قلی در پایان خاطره ای از دوران نوحه سرای اش برایمان گفت: هر گاه به بن بست و مشکلی رسیدیم توسلی پیدا کردیم و یک یاحسینی و یا وجیهه عندالله گفتیم مشکلات حل شده است، در سال ۸۷ عمل دیسک کمر داشتم بعد از عمل در بیمارستان باهنر کرمان دچار خونریزی معده شدم، یادم است که دکترها متوجه نمیشدند که خونریزی من از چه محلی است، چهار پزشک من را دیدند ولی نمی فهمیدند، اندوسکوپی و سونوگرافی هم چیزی نشان نمی داد، شب تولد امام رضا (ع) بود دعا کردم و گفتم یا موسی بن جعفر (ع) یک عیدی به ما داده و به دکترها راه و چاره ای نشان بده، شب شد یکی از اطبای آن بیمارستان آمد من را معاینه کرد و گفت دکتر سید میرزایی من را فرستاده، زنگ زد دکتر جراح تا اتاق برای عمل آماده کنند، بعدا دکتر سید میرزایی( فوق تخصص گوارش ) برایم تعریف کرده که در حین رانندگی به طرف رفسنجان جرقه ای به مغزش خورده یک دفعه یادم آمده که بین مری و معده احتمالا رگی باز شده است و باعث خونریزی من شده و در آن واحد زنگ زده تا بیمار را به اتاق عمل برسانند که ایشان با این وضعی که دارند به صبح نمی رسند بعد من را عمل کردند و بهبودی حاصل شد فردای آن روز دکترم برای معاینه آمده بود به من گفت تو نوکر امام حسین (ع) هستی، من با توکل به خداوند و امام حسین(ع) این عمل را انجام دادم که اصلا درصدی امید برای بهبودی نمی دیدم و این محبت اهل بیت بخصوص امام موسی بن جعفر (ع) برشما بود که بهبود یافتید .
گفت وگو :منیژه نوروزی