در سونگون چه خبر است ؟

به گزارش خانه خشتی؛ پس از انتشار یادداشتی در سایت خانه خشتی در خصوص سرمایه گذاری های هنگفتی که در مجتمع مس سونگون صورت گرفته سوالات متعددی از سوی مخاطبان محترم واصل شده است . از آنجایی که این موضوع دارای اهمیتی قابل توجه درآینده اقتصادی و اجتماعی شهر و استان ما است لازم دیدیم در قالب یادداشتی دیگر به این پرسش ها با دیدی کارشناسی پاسخ دهیم .
قبل از آغاز سخن به منظور محاسبه اعداد و ارقامی که در ادامه می آید می بایست پیش فرض هایی را در نظر داشته باشیم از این رو ما در همه محاسبات قیمت مس کاتدی را ۵۱۰۰ و کنسانتره ۲۵ درصد را ۱۲۰۰ دلار در نظر گرفته ایم (قیمت مس کنساتره براساس ۲۵ درصد قیمت مس کاتد منهای هزینه های TC,RC محاسبه شده است).همچنین در همه محاسبات تبدیلی نرخ دلار به ریال قیمت دلار را ۱۵ هزار تومان محاسبه کرده ایم .
بر اساس آمار منتشر شده توسط اردشیر سعد محمدی مدیر عامل شرکت ملی صنایع مس در پایان سال ۱۳۹۸ شرکت ملی صنایع مس موفق به تولید یک میلیون صد و هشتاد هزار تن کنسانتره و ۲۵۰ هزار تن مس کاتد شده است. به غیر از ۳۰۰ هزار تن کنسانتره تولیدی در مجتمع مس سونگون مابقی تولیدات شرکت مس تماما در استان کرمان و مجتمع های مستقر در رفسنجان و شهربابک تولید شده است .
آمار فوق نشان می دهد در آمد حاصل از فروش مس کاتد و کنسانتره تولیدی این شرکت در سال گذشته عددی حول حوش دو میلیارد و هفتصد میلیون دلار می باشد که سهم مجتمع سونگون از آن عددی حول حوش سیصد و شصت میلیون دلار خواهد بود . به زبان ساده سهم مجتمع مس سونگون از در آمد سال گذشته شرکت ملی صنایع مس ایران تنها ۱۳ درصد بوده است و ۸۷ درصد این درآمد از معادن استان کرمان بدست آمده .
بر اساس برنامه اعلام شده توسط سعد محمدی مدیر عامل شرکت مس این شرکت در نظر دارد با تکمیل چرخه تولید درسونگون سالانه ۱۰۰ هزار تن مس کاتدی دراین مجتمع تولید نماید. برای تحقق این منظور طرح های توسعه ای عظیمی در مجتمع سونگون تعریف و در حال اجرا می باشد که هزینه هرکدام از این پروژه هابالغ بر چندین هزار میلیارد تومان برآورد می شود.
به طور مثال برای تامین خوراک کارخانجات ذوب برای تولید سالانه ۱۰۰ هزار تن مس کاتدی نیاز به حداقل ۴۵۰ هزار تا ۵۰۰ هزار تن کنسانتره ۲۵ درصد می باشد . به منظور ارتقا توان تولیدی کنسانتره در سونگون و بنا به گفته رضا شریفی مدیر آن مجتمع عددی بالغ ۶هزارمیلیارد تومان سرمایه گذاری صورت گرفته است .
و این تنها بخشی کوچگی از سرمایه مورد نیاز برای مجموعه کارخانجاتی است که منجر به تولید مس کاتد در سونگون خواهد شد .
برای ایجاد چرخه تولید به ویژه در بخش ذوب نیاز به احداث مجموعه ای از چندین کارخانه می باشد.به طور مثال در سرچشمه رفسنجان علاوه بر تاسیسات ذوب که شامل کوره های فلش،کانورتور وآند می شود کارخانجات اکسیژن و اسید و مجموعه پالایشگاه به همراه کلیه تاسیسات مورد نیاز احداث شده است.
احداث همه کارخانجات و تاسیسات فوق الذکر نیازمند سرمایه گذاری هنگفتی بالغ بر چندین هزار میلیارد تومان خواهد بود.
شاهد مثال آنکه بنا به گفته دکتر سعد محمدی صرفا برای تغییر تکنولوژی ذوب در مجتمع ذوب مس خاتون آباد شهربابک ۱۵۰ میلیون یوروو به منظور احداث کارخانه اسید ۱۱۰ میلیون یورو سرمایه گذاری ارزی صورت گرفته است .(عددی بیش از ۴هزار پانصد میلیارد تومان)
به زبان ساده برای تحقق تولید ۱۰۰ هزار تن مس کاتدی در سونگون می بایست علاوه بر سرمایه گذاری سنگین در بخش های استخراج و تغلیظ، چند ده هزار میلیارد تومان برای احداث و تجهیز و راه اندازی کارخانجات ذوب هزینه کرد و این در حالی است که تاسیسات ذوب مس استان کرمان تنها ۲۵۰ هزار تن از ظرفیت ۴۰۰ هزارتنی خود را مورد استفاده قرار می دهند.
به عبارت دیگر شرکت ملی صنایع مس می تواند بدون حتی یک ریال هزینه جدید از ظرفیت خالی تاسیسات ذوب خود در استان کرمان،۱۵۰ هزار تن مس کاتدی که برابر با فرآوری ۶۰۰ هزارتن کنسانتره ۲۵ درصداست استفاده نماید.( ۶۰۰ هزار تن کنسانتره ۲۵ درصد ۲ برابر ظرفیت فعلی تولید کنسانتره در سونگون می باشد ).
نکته قابل توجه دیگر آن است که اگر مجتمع سونگون ۴۵۰ هزار تن کنساتره تولیدی خود را به شکل خام بفروش رساند در آمدی بیشتر از تبدیل همین میزان به مس کاتد و فروش آن به دست خواهد آورد .
روشن تر آنکه از فروش ۱۰۰ هزارتن مس کاتدی عددی بالغ بر ۵۱۰ میلیون دلار حاصل می شود و در صورتی که اگر ۴۵۰ هزار تن کنسانتره به فروش رسد ۵۴۰ میلیون دلار عاید سونگون خواهد شد.
با توضیحات ارایه شده در بالا سوال واضح ما این است که با چه منطق و از کدام محل و با چه توجیه فنی و اقتصادی وزارت صمت و سازمان ایمیدرو به دنبال تکمیل چرخه تولید و احداث کارخانجات ذوب در سونگون هستند ؟
آیا اگر در آمد سرشار معادن مس کرمان و نگاه طایفه ای سکانداران وزارت صمت نبود هیچ خرد اقتصادی به دنبال چنین هزینه کردهایی می رفت ؟
خلاصه کلام اینکه در سکوت مسولین استان کرمان به ویژه نمایندگان شهربابک و رفسنجان عده ای برای تامین منافع قومی و نژادی خود و تحکیم پایه های قدرتشان در صنعت مس کشور بدنبال اجرایی شدن این طرح از محل در آمدهای حاصله از معادن مس استان کرمان هستند .
و این در حالی است که مدیر عامل فعلی شرکت مس یکی از خبره ترین کارشناسان امور به مربوط به معدن می باشد که همدستی او نیز در این داستان محل تامل بسیاری است .

سید علی حقگو