خودنمایی گلیم تاس در جشن ملی پسته رفسنجان

به گزارش خانه خشتی؛ گلیم تاس یکی از صنایع دستی منطقه کشکوئیه رفسنجان است و با اینکه در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده امّا سالها پیش در معرض فراموشی قرار گرفته بود و حالا برپایی هفتمین جشن ملی پسته رفسنجان میزبان گلیم تاس منطقه کشکوئیه رفسنجان است و احیای آن خبری بس خوشحال کننده برای بافندگان است.

امسال محصول پربرکت پسته و دارای ارزش صادراتی به شکل فراوانی در باغ های رفسنجان در حال برداشت است و به شکرانه این نعمت هفتمن جشن ملی پسته رفسنجان هم در پنج شب و در پنج نقطه از شهرستان از شامگاه یکشنبه آغاز شده است.

نخستین شب این جشن ملی در تپه های ماسه بادی منطقه نوق با نشان پسته و غذای محلی کشک و مغز و دومین شب هم در اسماعیل آباد  نوق با نشان پسته و شکرگزاری برگزار شد.

سومین شب از جشن ملی پسته در کشکوئیه رفسنجان با نشان پسته و گلیم تاس با حضور اقشار مردمی و مسئولان دستگاه های اجرایی برگزار شد که فلسفه برپایی این جشن در کشکوئیه با این نشان را می خوانید.

از آنجایی که پسته در سال ۹۵ به نام رفسنجان ثبت ملی شده و برای حفظ این اثر ناملموس ملی نیز کمیته حفظ و پاسداشت در اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری ایجاد شده است لذا با همت این اداره بحث گردشگری کشاورزی هم مطرح شده تا با برپایی تورهای گردشگری از اقصی نقاط کشور از باغ های پسته رفسنجان و برداشت این محصول همگان با این محصول استراتژیک آشنا شوند و قصه کشت، داشت و برداشت و البته حفظ این اثر ناملموس سینه به سینه نقل و به نسل بعدی منتقل شود. به موازات توسعه گردشگری کشاورزی پسته، فروش محصولات محلی و صنایع دستی هم رونق می گیرد و به اقتصاد خانوارها کمک می کند.

گلیم تاس یکی از محصولات ارزشمند صنایع دستی منطقه کشکوئیه رفسنجان است که سال ها به دست فراموشی سپرده شده و از ابتدای تابستان امسال احیای آن در دستور کار اداره میراث فرهنگی قرار گرفت و با وجود پیشکسوتان بافت این گلیم در کشکوئیه دوره آموزشی بافت گلیم تاس زیبا و خوش نقش هم برگزار و تا کنون برای ۷۰ نفر از اهالی علاقمند و فراگیر این هنر در کشکوئیه توسط مرکز فنی و حرفه ای گواهی صادر شده است.

۷۰ بانوی کشکوئیه ای هنر بافت گلیم تاس را آموزش دیدند

به گفته فرماندار رفسنجان در سومین شب از هفتمین جشن ملی پسته در کشکوئیه؛ گلیم  تاس صنعت دستی خاص در بخش کشکوئیه از توابع شهرستان رفسنجان است که شمار بافندگان چیره‌ دست آن تا ۲ سال پیش به انگشتان یک دست هم نمی‌ رسید و چیزی نمانده بود که به دست بی‌مهر فراموشی سپرده شود اما، این هنر دست اکنون احیا شده و طی دو ماه اخیر در قدم نخست برای ۷۰ بانوی این روستا آموزش های لازم گلیم بافی ارائه و این صنعت در خانه ها و کارگاه ها ترویج و رونق یافت.

حسین رضایی درباره این گلیم گفت: روستاهای رفسنجان به ویژه کشکوئیه این گلیم را از دیرباز در گنجینه هنری خود داشته اند که به سبب استفاده از رنگ و طرح‌های ساده و نقوش زیبای تاس مانند، می تواند قابلیت مناسبی برای جای گرفتن در چینش امروزی آپارتمان‎ها، کادو دادن، استفاده در منازل و محل کار و غیره دارد.

وی افزود: نه تنها ارزش این هنر دست، تاریخی است بلکه از لحاظ ریالی هم ارزشمند است به طوری که نمونه هایی از این نوع گلیم در مقیاس کوچک یک در یک و نیم متر بسته به تنوع و رنگ و طرحش حتی بالای ۱۰ تا ۱۷ میلیون تومان ارزشگذاری شده است.

رضایی ادامه داد: افرادی هستند که از این نوع گلیم تهیه  و به خارج از کشور ارسال می کنند تا هدیه ای برای دوستان، آشنایان و عزیزانشان باشد.

فرماندار رفسنجان بیان کرد: اما در ادامه راه، نگرانی‌ هایی وجود دارد که گاهی خیال آسوده را از بانوان بافنده گلیم تاس می‌رباید، بانوانی که با علاقه بسیار برای فراگرفتن هنر بومی مادران و مادر بزرگ‌ های خود آغوش گشوده‌اند اما دغدغۀ عاقبت دست‌ بافته‌ها دل‌ مشغولی آنها شده‌ است.

رضایی خاطرنشان کرد: با این همه، فروش بافته ‌ها مهمترین دغدغه بانوان بافنده و افرادی است که می ‌خواهند به این عرصه قدم بگذارند، پس از احیا نیاز است در نمایشگاه‌های مختلف گردشگری تولیدات بانوان به نمایش درآید و حمایت های مسئولین و غیره هم باید بیش از پیش باشد تا با ایجاد برندینگ، راهی برای صادرات این محصول با ارزش باز شود.

فرماندار رفسنجان خاطرنشان کرد: برپایی هفتمین جشن ملی پسته فرصت غنیمتی است تا این گلیم و صنعت دستی خاص در نمایشگاهی عرضه شود و همگان با آن آشنا شوند و خرید کنند و البته که تورهای گردشگری از نقاط مختلف کشور که برای بازدید از باغ های پسته می آیند با این گلیم تاس آشنا می شوند و بابی برای معرفی این اثر هم در زادگاهشان باز می شود.

وی البته در ادامه سخنانش از اثر ثبت ملی پسته رفسنجان هم سخن به میان آورد و افزود: کشکوئیه رفسنجان خاستگاه تولید پسته از نوع و رقم اکبری است و کیفیتی که این نوع و رقم احمدآقایی در جهان دارند بی نظیر است.

رضایی بیان کرد: ارقام تجاری پسته ایران بالای ۵۰ گرم مغز دارند یعنی نسبت مغز  بیشتر از پوست آن است در حالی که میزان مغز پسته آمریکا به بالای ۴۸ گرم هم نمی رسد.

وی تصریح کرد: میزان چربی موجود در پسته ایران موجب می شود تا با برشته کردن بودادن این پسته طعم و کیفیت مطلوب به خود بگیرد اما پسته امریکا آنقدر خشک و کم چربی است که به محض دیدن کمی حرارت سیاه و بی طعم می شود.

زیرساخت بوم‌گردی نیاز گردشگری کشاورزی رفسنجان

حسن حسینی رییس اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری هم در این مراسم بیان کرد: از اینکه امسال فراوانی محصول پسته باعث خشنودی کشاورزان پسته کار شده خرسندیم.

وی افزود: تورهای گردشگری در چند استان کشور قصد ورود به شهرستان  رفسنجان دارند که در روزهای آینده به باغ های پسته می آیند لذا زیرساخت این بحث مطرح است و باید اقامتگاه های بومگردی در مناطق مختلف شهرستان توسعه یابند.

حسینی بیان کرد: با توسعه گردشگری کشاورزی به یقین فروش محصولات محلی و صنایع دستی هم رونق می گیرد.

وی تصریح کرد: یکی از محصولات صنایع دستی مردم کشکوئیه گلیم تاس است که این هنر دست داشت به فراموشی سپرده می شد که خوشبختانه اوایل تابستان امسال احیا و باززنده‌سازی آن شروع و این هنرآموزی بافت گلیم تاس توسط چند پیشکسوت در کشکوئیه آغاز شد و هم اکنون ۷۰ نفر هنرآموز دارای گواهی نامه از مرکز فنی و حرفه ای شدند.

حسینی خاطرنشان کرد: با صدور مجوزها بحث های پشتیبانی و ارایه تسهیلات هم مطرح است که با همکاری ادارات مختلف سعی داریم این گلیم ارزشمند احیا و باززنده سازی و تجاری سازی شود.

هفتمین جشن ملی پسته رفسنجان بهانه ای شد تا ظرفیت های شهرستان شناسایی و معرفی شود؛ نخستین شب این جشن در تپه های ماسه بادی و با معرفی غذای محلی  و مقوی که با مغز پسته ( کشک و مغز) درست می شود آغاز شد و دومین شب جشن هم در اسماعیل آباد با نشان پسته و شکرگزاری  برپا شد و سومین آن هم در کشکوئیه رفسنجان با موضوع پسته و گلیم تاس برپا گردید به این دلیل که گلیم تاس از صنایع دستی این منطقه محسوب می شود.

هفتمین جشن ملی پسته در چهارمین شب و در کبوترخان قرار است با موضوع پسته و بستنی و پنجمین شب هم در بزرگترین خانه خشتی جهان(خانه حاج علی آقا) در قاسم آباد رفسنجان با موضوع پسته و مس برگزار شود.

بیش از یک قرن است که پسته در شهرستان رفسنجان کاشت و برداشت می‌شود و این محصول در سال ۱۳۹۵ در فهرست آثار ناملموس کشور ثبت شد.

وجود ۸۰ هزار باغ پسته در رفسنجان و البته وجود درخت هزار و ۵۰۰ ساله پسته و درختان چندصد ساله موجب شد ثبت ملی پسته به نام رفسنجان رقم بخورد.

عکس از: بهرخ امیری

گزارش از: مریم رضایی

انتهای پیام/