ناصر راستخواه، رییس نظام ایمنی هستهیی کشور در گفتوگو با خبرنگار انرژی هستهیی خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، با اشاره به حضور در اجلاس بینالمللی انرژی هستهیی در آسیا اظهار کرد: اصل مهم در نظام ایمنی هستهیی کشورها که جمهوری اسلامی ایران نیز بر آن تاکید دارد، آگاهی عمومی جامعه از انرژی هستهیی و کاربردهای آن در زندگی روزمره است.
وی ادامه داد: اگر آگاهی عمومی از انرژی هستهیی در سطوح مختلف یک جامعه وجود نداشته باشد به طور متقابل مقبولیت و پذیرش نسبت به این مساله منطقی نبوده و در شرایط و موقعیتهای مختلف از جمله در شرایط بحرانی آمادگی لازم وجود نخواهد داشت. اگر آگاهی عمومی و پذیرش منطقی نسبت به انرژی هستهیی در جامعه نباشد، آن جامعه نمیتواند تصمیمگیری درستی داشته باشد.
راستخواه گفت: آگاهی مردم موجب میشود تا ایمنی در استفاده از انرژی هستهیی افزایش یافته و پرتوگیریهای ناخواسته کاهش یابد.
معاون رییس سازمان انرژی اتمی در پاسخ به این پرسش که این اصل در ایران تا چه اندازه پیگیری و محقق شده است؟ اظهار کرد: در ایران اقدامات زیادی در رابطه با آگاهی مردم، مسوولان و نخبگان در رابطه با انرژی هستهیی و کاربردهای آن در زندگی صورت گرفته است و برنامههای زیادی را در روندهای مختلف پیش بردهایم، اما قطعا وضعیت فعلی در این رابطه ایدهآل نیست.
رییس نظام ایمنی هستهیی کشور گفت: در ده سال گذشته تعداد قابل توجهی از اساتید، فارغالتحصیلان و دانشجویان رشتههای مرتبط با علوم هستهیی در کشور در فعالیتهای خود، بخشی از رسالت آگاهی جامعه را بر عهده داشتهاند.
وی با اشاره به اجلاس بینالمللی انرژی هستهیی در آسیا که دو هفته پیش در مالزی برگزار شد، افزود: با توجه به رنسانس هستهیی و بازار مطلوبی که در آسیا وجود دارد بسیاری از کشورهای منطقه و دنیا تمایل به حضور در این بازار دارند. بعد از حادثه فوکشیما دنیا در سکوتی معنادار نسبت به انرژی هستهیی فرو رفت که به عقیده بسیاری از صاحبنظران این سکوت قابل ملاحظه بود.
راستخواه گفت: البته این سکوت ناشی از ترس نبود، بلکه کشورها بیشتر به ارزیابی ایمنی فعالیتها و عملکرد مراکز هستهیی خود پرداختند. متعاقب ارزیابیهای اولیه، برخی از کشورهای غربی اعلام کردند برنامه توسعه نیروگاههای هستهیی خود را در سالهای آینده متوقف خواهند کرد در صورتی که تمایل به انرژی هستهیی و ادامه این برنامه از سوی کشورها به ویژه در بین کشورهای آسیایی مثل چین، ژاپن، ویتنام، مالزی، اندونزی و غیره دنبال شد و هیچ یک از این کشورها از برنامه هستهییشان عقبنشینی نکردند.
رییس نظام ایمنی هستهیی کشور تصریح کرد: طبیعی است با توجه به این موضوع توجه شرکتهای سازنده رآکتورهای اتمی به بازار آسیا جلب شده و بخواهند در این رابطه مشارکت بالایی داشته باشند و با توجه به حادثه فوکوشیما این شرکتها ملاحظات ایمنی خود را ارتقا دادهاند.
راستخواه با اشاره به حادثه فوکوشیما و واکنش مردم و دولتمردان کشورهای توسعهیافته و توسعهنیافته به این حادثه، واکنش مردم ایران در این رابطه را خوب ارزیابی کرد و افزود: همچنین مرکز نظام ایمنی هستهیی کشور با اطلاعرسانی به موقع از طریق رسانههای عمومی و سایت سازمان انرژی اتمی ایران مردم را در جریان آخرین وضعیت نیروگاههای آسیب دیده، شرایط ایمنی و رادیواکولوژی قرار داده است که این اطلاع رسانی تاکنون ادامه داشته است.
وی در پاسخ به اینکه فشارهای بینالمللی چه تاثیری بر مقبولیت استفاده از انرژی هستهیی در مردم ایران داشته است؟ تصریح کرد: با اعمال فشارهای سیاسی دشمنان و متخاصمان در تلاش هستند تا برنامههای استفاده صلحآمیز از انرژی هستهیی ایران را به چالش بکشند و آن را در اذهان مخدوش کنند و قطعا آگاهی جامعه چنین توطئههایی را خنثی میکند. ظرفیت پذیرش مردم بیشترین مشوق دولتمردان در تامین نیازهای اجتماعی است. درعین حال آگاهی عمومی جامعه با تعریفی که از مقوله “آگاهی” و “عمومی” داریم در راستای احیای ساختارهای علمی، فرهنگی، صنعتی، اقتصادی و غیره به ویژه ساختارهای آموزشی و تحقیقاتی و مراکز تصمیمگیری مرتبط دنبال میشود. در چنین صورتی میتوان امیدوار بود که جامعه نسبت به انرژی هستهیی پذیرشی منطقی داشته باشد.
راستخواه اظهار کرد: انرژی هستهیی با توجه به ایمنی هستهیی با به کارگیری استانداردهای مرتبط باعث میشود مرزهای دانش در کلیه سطوح صنعتی دیده شود و رشد کیفی در تمام جامعه به وجود آید.
وی در توضیح ” منطقی بودن” پذیرش انرژی هستهیی از سوی مردم در جامعه اظهار کرد: یعنی اگر تصمیم به اجرای برنامه استفاده از انرژی هستهیی برای تولید برق گرفته شد، ساختارهای مناسب ایجاد و توانمندیها ساماندهی شود. در این صورت است که این برنامه از توسعه پایدار برخوردار بوده و ایمنی آن نیز تضمین میشود.
معاون رییس سازمان انرژی اتمی در پاسخ به انتظارات مردم در سی و سومین سالگرد پیروزی انقلاب اسلامی توضیح داد: اگر چه در جایگاه مسوولیت دولتیام معتقدم بیشترین تلاشها از طرف دولتمردان انجام شده است و کارهای بزرگی انجام گرفته است اما معتقدم در این زمینه حق جامعه بیش از اینهاست و ملت جلوتر است و بدیهی است انتظاراتش هم بیشتر باشد.
راستخواه درباره عضویت ایران در اتحادیه جهانی بهرهبرداران هستهیی گفت: عضویت در مجامع بینالمللی هستهیی مثبت است و با حضور موثر و استفاده از فرصتهای مناسب بسیاری از تبلیغات منفی نسبت به ایران خنثی میشود.