به گزارش “خانه خشتی” ، گذاشتن فیلتر اسلامی بر مُد جز افزودن یک روسری خشک و بی روح که حتی رنگ و بویی از حیا ندارد کار دیگری نمی تواند انجام دهد.

شاید بتوان مد را به طوفان شنی تشبیه کرد که با ورود خود شهرها را یک دست و یک رنگ می کند. اما ورای این یکرنگی، ویرانی و مدفون شدن لایه هایی از جامعه است که خودنمایی می کند. اولین آسیب در این یک رنگی ظاهری، بی توجهی افراد به فرهنگ بومی جامعه است که طی صدها سال بر اساس تجربه و آزمون و نیز آموزه های مذهبی هر جامعه به وجود آمده است. این یک رنگی های ظاهری باعث می شود تا مفهوم هایی مانند تلاش برای ارتقاء سطح فرهنگ و سواد فردی برای یافتن جایگاه برتر اجتماعی از بین برود؛ چرا که افراد با قرار دادن خود در قالب مد، شخصیتی مدرن و به روز  از خود در جامعه معرفی می کنند.

این چنین است که شهروندانی در جامعه پدیدار می شوند که سبک و سیاق زندگی آن ها متناسب با سبک و سیاق زندگی مردم در جامعه بیگانه است؛ چراکه مد به مثابه یک عامل خزنده، فاکتوری تعیین کننده در تربیت اجتماعی مردم محسوب می شود. آنچه رخ خواهد داد ایجاد تناقض شدید میان فرهنگ عمومی و رفتار اجتماعی بعضی افراد است.

اما برخورد شهروند ایرانی در مقابل هجمه وسیع مدهای وارداتی و اندک مدهای داخلی چیست؟ واقعیت این است که گرایش درصد اندکی از افراد جامعه به مد آنقدر شدید و زیاد است که شاید بتوان به جای واژه مدگرایی از واژه مدپرستی برای این افراد استفاده کرد.

اما درباره عموم مردم این توصیف نادرست خواهد بود. گرایش به مد به دلیل وجود روحیه نوخواهی و تنوع طلبی به طور طبیعی در میان افراد وجود خواهد داشت اما این گرایش باید با گزینش همراه گردد.

سوالی که در جامعه اسلامی ما مطرح می شود این است: واکنش اسلام در مقابل مد چیست؟

 آیا عکس العمل مسلمین در مقابل این پدیده با آموزه های اسلامی همخوانی دارد؟

 چه می شود که ما مفاهیمی همچون «مد اسلامی» را تعریف می کنیم؟

ما می خواهیم حجاب را مد زده کنیم و یا مد را در قالب حجاب شکلی جدید ببخشیم؟

اصلا در اندیشه اسلامی چیزی به نام «مد ظاهری» قابل تعریف است و یا متدینین جامعه به منظور جذب آرا و افکار مردم به سوی تفکر خود و مقابله با هجوم فرهنگ بیگانه در لباس مد، عناوینی همچون «مد اسلامی» را مطرح می کنند؟

آیا بهتر نیست قبل از هرگونه عکس العمل به واکاوی اندیشه های پشت پرده این پدیده و پاسخ ها و راه کارهای اسلام در مقابل آن ها بپردازیم؟

در یک واکاوی ساده از مد و تبعات فرهنگی آن می توان به نتایج قابل توجهی رسید. اغراق آمیز نیست اگر بگوییم مُد یک مفهوم غیر توحیدی است؛ چرا که در نظام توحیدی، انسان به عنوان اشرف مخلوقات موظف است تا آنچه مطابق با عقل و منطق و آموزه های الهی است را برگزیند حال آن که پیروی از مد یعنی پیروی از الگوهای دیکته شده بدون در نظر گرفتن میزان همخوانی این الگوها با شئونات یک انسان.

از نظرگاهی دیگر می توان گفت «مد» مولود نظام سرمایه داری غرب است و رسالت آن به نمایش گذاشتن کالا برای ایجاد بازار مصرف است. در تمدن غربی ابتدا از زن به عنوان ابزاری برای نمایش کالا استفاده می کردند و اکنون با گذشت زمان و رشد یافتن این مولود، پیچیدگی اش به حدی رسیده که دیگر نه تنها فقط زن، بلکه مردها نیز خود به عنوان کالا در قالب مُد ارائه می شوند.

گلوگاه خطرناک در مدرنیته کردن پوشش و حجاب و عبور دادن مد از فیلتری به ظاهر اسلامی همین جاست. چرا که هیچ گاه نمی توان اصل و پایه یک تفکر را تغییر داد. اساس مفهوم مُد برگرفته از فرهنگ تنوع طلبی و مصرف گرایی است و گذاشتن فیلتر اسلامی بر مُد جز افزودن یک روسری خشک و بی روح که حتی رنگ و بویی از حیا ندارد کار دیگری نمی تواند انجام دهد.

اصل و اساس فلسفه پوشش و حجاب در اسلام دیده نشدن جسم ها و ظاهرها و اثر گذاری اندیشه ها و فرهنگ ها است. حال آنکه مُد ما را به عرضه هرچه بیشتر جسم و نمایاندن دارایی های مادی به جای ارزش های معنوی و فکری رهنمون می کند.

حال دیدگاه تفکر اسلامی ـ شیعی دراین باره چه خواهد بود؟  با جستاری کوتاه در متون اسلامی به واژگانی همچون «آداب پوشش» برمی خوریم که قابل تامل اند. الفاظ خود مفاهیم را منتقل می کنند. مفاهیمی همچون نگاه به لباس، در درجه اول به عنوان یک «پوشش»، نه ابزاری برای تزیین و خودنمایی؛ اهمیت تمیزی و آراستگی به جای نو بودن ـ که این نو بودن همیشگی خود زمینه ساز ترویج فرهنگ مصرف گرایی است ـ و نیز «ادب» که خود عامل بازدارنده ای در برابر رفتارها و پوشش های ناهنجار می شود و یاد آور این کلام زیبا: «عالم محضر خداست».

منبع : گروه سبک زندگی باحجاب