حسین تقوی رشیدی زاده
پژوهش زیر بنای توسعه
در نگاهی به کشورهای توسعه یافته می توان به این واقعیت رسید که پژوهش زیربنای توسعه آنها بوده است و معمولاً بودجه هایی قابل توجه برای آن اختصاص می دهند.
به گزارش “خانه خشتی“، در دنیای امروز، دانایی یکی از محورها و شاخص های اصلی پیشرفت جامعه می باشد و میزان این دانایی بستگی به منابع علمی موثق دارد، این دانسته ها یا با مطالعه منابع اطلاعاتی موجود و یا با پژوهش هایی که انجام می دهیم به دست می آید، اگر این دانسته ها بر پایه نتایج پژوهش های قبلی باشد در واقع به مصرف اطلاعات پرداخته ایم و اگر مبتنی بر مشاهدات و تحلیل و تحقیق باشد به تولید اطلاعات منجر شده است، بنابراین منبع اصلی تولید اطلاعات و دانش جدید حاصل پژوهش می باشد یعنی کوشش برای یافتن بهترین راهکارهای ممکن برای حل مشکلات موجود در عرصه جامعه، همچنین پژوهش فعالیتی منسجم برای رسیدن به شناختی روشن تر از مفاهیم پیرامون ماست و در مجموع پژوهش راهی برای گسترش مرزهای دانش و گشودن افق های تازه برای آیندگان است که البته همراه با مطالعه آگاهانه، برنامه ریزی شده، روشمند و برای رسیدن به هدف خاص می باشد. بنابراین مشخص می شود که باید برای هر پیشرفت و توسعه به پژوهش متوسل شد اگر چنین نباشد برای رفع هر مشکل باید روش آزمون و خطا را بکار برد و از آنجا که دنیای امروز دنیای سرعت می باشد مجالی برای آزمون و خطا نیست پس باید دست به پژوهش زد و به رفع مشکل پرداخت.
در نگاهی به کشورهای توسعه یافته می توان به این واقعیت رسید که پژوهش زیربنای توسعه آنها بوده است و معمولاً بودجه هایی قابل توجه برای آن اختصاص می دهند.
بنا به همین نیاز و اهمیت است که در کشور ما نیز پس از پیروزی انقلاب ۲۵ آذر را روز پژوهش نامیده و از سال ۷۹ نیز چهارمین هفته آذرماه را به نام هفته پژوهش نامگذاری کرده اند و علیرغم توجه به این مقوله، متاسفانه هنوز پژوهش نتوانسته جایگاه مناسبی داشته باشد و آنچه هست اکثراً در تحقیقات دانشگاه ها و از جمله پایان نامه ها خلاصه می شوند و یا موسسات و مراکز پژوهشی که جنبه » بنیادی « دارند و برای افزایش دانش و یا رفع یک تکلیف درسی می باشند و کمتر جنبه » کاربردی « دارند هر ساله شاهد اضافه شدن هزاران پایان نامه و تحقیق در دانشگاه ها می باشیم که متأسفانه مشکلی از مشکلات جامعه را حل نمی کنند و این خود دلایل متعدد دارد و این نشان می دهد که دانشگاه های ما با جامعه، مراکز تولیدی، خدماتی و … فاصله دارند و از طرف دیگر جامعه نیز برای هم رفع مشکلات و هم توسعه به سمت دانشگاه دست نیاز دراز نمی کند در حالیکه رابطه تنگاتنگ این دو ( دانشگاه، جامعه ) منجر به بهبود وضعیت خواهد شد، جالب آنکه در سخن چنین مطرح می شود که دانشگاه ها در نسل اول آموزش محور بوده اند در نسل دوم پژوهش محور و اکنون باید به سمت دانشگاه های کارآفرین حرکت کنند ولی آنچه ملموس و قابل دیدن است هنوز دانشگاه های ما در قسمت اول یعنی آموزش محور حرکت می کنند و دلیل آن هم همان فاصله جامعه از آنها می باشد که در بالا ذکر شد.
البته در سال های گذشته حرکت های خوبی انجام شده ولی اکتفا کردن به این میزان موجب توسعه همه جانبه نخواهد شد ( البته منظور از توسعه، توسعه همه جانبه اقتصادی، سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و … می باشد)
لازم به ذکر است در امر پژوهش به امکانات سخت افزاری، نرم افزاری و نیروی انسانی نیاز می باشد و مهمتر از آن داشتن این دید و بینش که پژوهش محور اصلی پیشرفت و توسعه می باشد
و بدانیم که: » پژوهش هزینه نیست، سرمایه است «
یادداشت از حسین تقوی رشیدی زاده