خانه خشتی: تحریمهای نفتی ایران امروز در حالی آغاز شد که کارشناسان نسبت به تاثیرگذاری سیاسی این تحریمها و دستیابی اروپا به اهداف خود ابراز تردید کردهاند.
به گزارش فارس چندین ماه است که اتحادیه اروپا تلاش کرده تا از چماق تحریمهای نفتی استفاده کرده و ایران را به تغییر در روند رو به جلوی برنامه هستهای خود، وادار کند. غرب و در راس آن آمریکا تلاش کردهاند تا تاریخ اول جولای را به عنوان مبدایی جلوه دهند که از آن پس ایران تحت شدیدترین فشارها قرار گرفته و مجبور به تغییر رفتار میشود.
این دور از تحریمهای ضدایرانی در حالی از امروز آغاز میشود که بانیان اصلی اجرای این تحریمها از اکنون امید چندانی به تاثیرگذاری تحریمها و تغییر رویکرد ایران در قبال برنامه هستهای صلحآمیز خود، ندارند.
شبکه بیبیسی با انتشار مقالهای به بررسی میزان تاثیرگذاری تحریمهای نفتی پرداخته است. هرچند که تلاش شده تا این تحریمها به شدت تاثیرگذار جلوه داده شود، با این حال گزارش بیبیسی حاوی نکات جالبی نیز هست.
• تحریمها تاثیرگذاری سیاسی ندارد
پروفسور “پائول استیونز” محقق ارشد اندیشکده چتم هوس در مورد اثرات متقابلی که این تحریمها برای برخی از کشورهای اروپایی دارد، میگوید: ایتالیا و آلمان مهمترین واردکنندگان اروپایی نفت از ایران بودند، و هر دوی آنها نیز آسیب دیدند. مشخصا، یونان به آن دلیل آسیب دید که نفت ایران را با شرایط بسیار خوبی دریافت میکرد، که با شرایط هیچ تامین کننده دیگری قابل مقایسه نبود.
استوینز در ادامه عنوان میکند که تحریم نفتی ایران موجب افزایش قیمت نفت خواهد شد، هرچند که وی مدعی میشود که این افزایش قیمت کوتاه مدت بوده و پس از مدتی بازار به شرایط عادی بازمیگردد.
نویسنده بیبیسی نیز نظیر بسیاری از دیگر کارشناسان، با لحن خاص خود تاثیرگذاری سیاسی این تحریمها را مورد شبهه قرار میدهد و مینویسد: هرچند که این تحریمها قطعا به اقتصاد ایران ضربه میزند اما به نظر نمیرسد که تاثیرگذاری سیاسی مورد نظر را داشته باشد.
• اروپا تلاش بیهودهای انجام میدهد
“نایجل کوشنر” از موسسه حقوقی “ویل راک لگال” وکیلی ساکن لندن و کارشناس در امور تحریمها است.
به باور او، تحریمهای ماه جولای اتحادیه اروپا نه به این دلیل که به تهران فشار میآورد، بلکه از آن جهت مهم است که مشخص میکند تحریمها تاثیرگذاری مد نظر را ندارند.
او ادامه میدهد: این احساس وجود دارد که اتحادیه اروپا تلاش بیهودهای میکند.
کوشنر میگوید که اتحادیه اروپا تهدید به تحریم نفتی را به این امید که ایران تغییری در روند مذاکرات خود ایجاد کند، بالای سر ایران نگاه داشته بود، که این امر با شکست مواجه شد.
البته این کارشناس امور تحریمها کاهش واردات نفت از ایران را نتیجه تلاشهای آمریکا برای متقاعد کردن کشورها میداند و نه تحریمهای ضدایرانی اتحادیه اروپا.
مقاله بیبیسی در حالی به صراحت از عدم تاثیرگذاری سیاسی تحریمهای اتحادیه اروپا صحبت میکند که بسیاری از رسانههای غربی نیز با این نظر موافق هستند.
به عنوان نمونه روزنامه آمریکایی واشنگتنپست هفته گذشته در مطلبی به تحلیل وضعیت ایران پس از تحریمها پرداخته بود. این روزنامه نیز در تاثیرگذاری این تحریمها در اراده ایرانیان به ادامه برنامه هستهای صلحآمیز خود ابراز تردید کرده بود.
“الیوت آبرامز” مشاور سابق امور خاورمیانه در دولت “جورج بوش” در مصاحبه با وانشگتن پست در اینباره عنوان میکند که به نظر میرسد رهبران ایران تحریم اقتصادی را به تغییر موضع در حق خود در غنیسازی اورانیوم، ترجیح میدهند.
آبرامز که اکنون به عنوان یک کارشناس ارشد در شورای روابط خارجی آمریکا در واشنگتن فعال است، میگوید: آنها با انتخابی میان برنامه هستهای خود و افزایش مشکلات اقتصادی روبرو هستند، و حالا ما پاسخ آنها را دیدهایم.
هرچند که قطعا کاهش فروش نفت خام میتواند موجب کاهش درآمدهای نفتی ایران شود، اما حذف نفت ایران از بازارهای جهانی میتواند آثار مخرب بسیاری را نیز برای طرف مقابل داشته باشد، تا جایی که سازمان بینالمللی انرژی در جدیدترین گزارش خود کاهش صادرات نفت ایران را به عنوان بزرگترین چالش و اختلال کشورهای صادرکننده نفت (اوپک) از زمان تعلیق صادرات نفت لیبی در سال گذشته دانسته است.