سنت های عاشورایی در دهستان رضوان نوق

به گزارش خانه خشتی ، حاج احمد قاسمی از پیشکسوتان مداح و تعزیه خوان دهستان رضوان واقع در منطقه نوق  می باشد. وی ۶۰ سال سن دارد و قریب به ۴۲ سال است که  در تعزیه این دهستان نقش ایفا می کند. حاج احمد قاسمی در گفتگو با خانه خشتی کویر از آیین های قدیمی عزاداری و هیات های سینه زنی دهستان رضوان منطقه نوق برایمان گفته است:

روز عاشورا اکثریت جمعیت دهستان رضوان به امامزاده سید جلال الدین می آیند. دسته بندی و شبیه سازی از اسماعیل اباد شروع می شود و به امامزاده سید جلال الدین ختم می شود. تعزیه از یک قرن پیش سابقه دارد. نزدیک صد سال قدمت دارد و بزرگانی بودند که این شبیه را اجرا می کردند. عده ای از این بزرگان از دنیا رفته اند مرحوم سید رضا میرترابی و خانم ایشان بسیار نقش مهمی در دسته بندی این دهستان داشتند و فزرند ایشان سید محمد میرترابی چندین سال نقش شمر را داشتند. من در آن زمان کودک بودم و یک تعدادی بودند نقش علی اکبر و امام حسین و دیگر نقش ها را ایفا می کردند که از دنیا رفتند .
در این دهستان اول محرم  توی حسینیه، مساجد و تکایا روضه برگزار می شود و روز نهم محرم یک علامتی داریم به نام علم. برای اینکه مرکزیت دهستان اسماعیل اباد می باشد و تعداد خانوار ان زیاد است چهار تا علم استفاده می کنیم. هر خیابانی را اختصاص به یک علم دادیم. این علم را ۲۵۰ تا ۳۰۰ نفر جوانها می برند دم خانه های مردم و اعلام می کنند که فردا عاشورا است این رسم حدود یک قرن قدمت دارد. خانواده های این روستا  قبل ماه محرم گندم ،پول ،نقل، عدس، قند و غیره نذر می کنند و به علم اهدا می کنند.
روز نهم محرم علم گردانی از ساعت ۸ صبح شروع می شود و تمام خانه ها را سر می زند چندین سال است تقریبا ۲۵ ساله مرحوم حاج منوچهر توکلی حسینیه ای ساخته است که روز تاسوعا همه هیات های دهستان رضوان از جهان اباد و حسین اباد تا کمال اباد و کل دهستان هیات ها می روند داخل حسینیه توکلی و از ناهار نذری امام حسین(ع) استفاده می کنند.
وقتی روز نهم محرم علم گردانده می شود یک نفر پول می دهد یک نفر قند می دهد یک نفر گندم و نخود می دهد بعد این اقلام در مسجد جامع جمع اوری می شود و در شب محرم یا اربعین پخته می شود.
بعد از ظهر روز نهم محرم و شب عاشورا کل هیات ها عزادار مخصوصا سه ابادی همه با همبستگی کامل می ایند گلزار شهدا و مزار اموات با سینه زنی و نوحه خوانی .
روز عاشورا کلیه افراد شبیه خوان داخل مسجد شهراباد می روند از انجا لباس می پوشند مخالفها لباس خود و موافق ها لباس خود را می پوشند. بعد از انجا ساعت هشت صبح با لباس پوشیده لشکر شمر جدا لشکر امام حسین هم جدا پیاده تا اخر اسماعیل آباد می آیند و از انجا با ماشین به امامزاده می روند. رسم شبیه خوانی  ما از ساعت ده صبح از امام زاده شروع می شود علاوه بر جمعیت خود اسماعیل اباد و صادق اباد روستاهای اطراف هم می آیند. شبیه به صورت سنتی برگزار می شود و تا اذان ظهر ادامه دارد و نماز ظهر عاشورا در امامزاده برگزار می شود. بعداز ظهر عاشورا ناهاری به نام آش حسین داریم که منزل مرحوم حاج اکبر جعفری پخته و هیاتها استفاده می کنند.
مراسم جوش زنی در قدیم بوده و الان هم هست خیلی از پیرمردها خوب یاد داشتند الان هم داریم اما اونجوری که باید و شاید جوانها بلد نیستند. در دهه اول و دهه اخر محرم این مراسم انجام می شود.
در این دهستان هیاته ای زیادی داریم هیاتهای معروف و قدیمی این دهستان عبارتند از هیات فدائیان قمر بنی هاشم، سید الشهدا، علی اکبر، علی اصغر و صاحب الزمان که هیاتی داشتیم با سابقه ۳۰ ساله به نام ثارلله که الان با این هیات ها مخلوط شده است.
هیئت سید الشهدا روز عاشورا حتما اعضای زنجیر زنی ان باید سرشان را با کاهگل اغشته کنند و پابرهنه عزاداری کنند. یکی از سنتهای قدیمی است که هنوز ادامه دارد و گروهی داشتیم به نام گروه عباسی هر کدام شمشیری داشتند وقتی که در مراسم شبیه خوانی ابوالفضل به شهادت می رسید این گروه عباسی به عنوان عزادار ابوالفضل دور جنازه ابوالفضل ذکری می گرفتند و این رسم از قدیم بوده و الان به فراموشی سپرده شده است چون وقت زیادی را می گرفت حذف شده است. هیات علمدار داریم دارای ۷۲ تا علم روز اول محرم این هیات علمدار با ۷۲ علمدار می ایند در خیابانها مانور می دهند که اهای مردم محرم فرا رسید و این رسوم قدیمی است که هنوز ادامه دارد. و روز عاشورا هم در شبیه خوانی  امام حسین را همراهی می کنند و به امازاده می آیند.

برچسب ها:
دهستان رضوان رفسنجان سنت سنت عاشورایی